Soms is het geen schreeuw, geen klap op tafel, geen directe belediging. Pesten op de werkvloer is vaak subtiel. Een schampere opmerking, niet uitgenodigd worden voor de lunch, een blik die langer blijft hangen dan nodig. Het is iets dat zich langzaam opbouwt, onzichtbaar voor buitenstaanders maar met een enorme impact op degene die het ondergaat.
Het verhaal van Maarten
Maarten werkt al tien jaar als administratief medewerker. Hij houdt van zijn werk, is secuur en loyaal aan het bedrijf. Maar op enig moment merkte hij dat de sfeer veranderde. “Het begon met kleine dingen,” vertelt hij. “Een collega die zuchtte als ik iets vroeg, een grapje over mijn manier van werken waar iedereen om lachte, behalve ik.”
Opeenstapeling
In het begin wuifde hij het weg. Iedereen krijgt weleens kritiek, toch? Maar na een tijdje begonnen de opmerkingen zich op te stapelen. “Als er iets een fout ging, werd er meteen naar mij gekeken. Als ik iets zei in een overleg, werd het genegeerd. Maar als iemand anders hetzelfde zei, was het ineens een goed idee.” De grootste klap kwam toen hij ontdekte dat er een groepsapp was waar hij niet in zat. Daar werd over hem gesproken. Niet openlijk gemeen, maar met die half-grappige steken die vooral leuk zijn voor de afzender.
Werkplezier verdwijnt
Maarten begon te twijfelen aan zichzelf. Was hij dan echt zo irritant? Zo traag? Hij sliep slecht, voelde zich gespannen en had geen zin meer om naar zijn werk te gaan. “Het was niet dat iemand me openlijk uitschold of buitensloot,” zegt hij. “Maar het was de constante ondertoon. De blikken, de grapjes, het gevoel dat ik er niet bij hoorde.”
Groepsdynamiek onder de loep
Uiteindelijk besloot Maarten, na veel twijfel, zijn verhaal te delen met zijn leidinggevende. Tot zijn opluchting werd hij serieus genomen. Zijn werkgever besefte dat er iets mis was binnen het team en ondernam actie. Er werden gesprekken gevoerd, grenzen gesteld en de groepsdynamiek werd kritisch onder de loep genomen. Voor Maarten was het geen gemakkelijke periode, maar het gaf hem wel de erkenning die hij nodig had. Inmiddels voelt hij zich weer meer op zijn plek. Het vertrouwen in zijn collega’s is niet in één keer terug, maar het besef dat zijn signalen gehoord worden, helpt hem het plezier in zijn werk langzaam terug te krijgen.
Wanneer is iets pesten?
Pesten op de werkvloer is niet altijd grof of zichtbaar. Het kan net zo goed in de kleine dingen zitten:
- Sociaal buitensluiten: Collega’s die stoppen met praten als iemand erbij komt staan, gezamenlijke uitjes waar niet iedereen voor wordt gevraagd.
- Onopvallende sabotage: Informatie achterhouden, iemand bewust verkeerd instrueren of kleine fouten extra uitvergroten.
- Schijnbaar onschuldige opmerkingen: Steeds opnieuw een bijna-grapje maken over iemands accent, uiterlijk of werkwijze.
- Het subtiele neerhalen: Een suggestie afdoen als onzin, om die vervolgens zelf te presenteren als briljant idee.
Vaak wordt dit gedrag niet als pesten herkend, omdat het niet direct agressief is. Toch kan het effect ervan diep ingrijpen in iemands gevoel van eigenwaarde en veiligheid.
Wat kun je als werkgever doen?
Voor een buitenstaander is het moeilijk te zien of iemand gepest wordt. De slachtoffers praten er vaak niet over, uit schaamte of angst dat ze zich aanstellen. Toch kun je als werkgever signalen oppikken:
- Iemand trekt zich steeds meer terug, oogt minder enthousiast dan voorheen.
- Er is een vaste dynamiek waarin één collega altijd het mikpunt is.
- Ziekmeldingen nemen toe, vooral met vage klachten als stress en vermoeidheid.
Een open werkcultuur waarin iedereen zich veilig voelt om problemen aan te kaarten, kan veel verschil maken. Zorg ervoor dat medewerkers weten dat ze bij jou of een vertrouwenspersoon terechtkunnen. En let op de kleine dingen, want vaak zit het venijn in de details. Zoals Maarten zegt: “Had iemand me gewoon een keer gevraagd hoe het met me ging, echt gevraagd, dan had ik misschien eerder mijn verhaal durven doen.”
Voor meer informatie over het herkennen en voorkomen van pesten op de werkvloer, kun je terecht op de website van Stichting Pesten op de Werkvloer.
Wil je meer lezen? Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
De externe vertrouwenspersoon voor een veilige werkplek | Van Berkel Werkt
Hoe kan jouw HR-beleid bijdragen aan een inclusieve werkvloer? | Van Berkel Werkt