Werknemers maken soms overuren — extra uren bovenop hun contractuele uren — bijvoorbeeld bij piekperiodes of als collega’s uitvallen. Als werkgever heb je een aantal keuzes in hoe je deze overuren gaat uitbetalen. Daarnaast zijn er wettelijke kaders en goede praktijken waar je rekening mee moet.
Wat zijn overuren?
Overuren zijn de uren die een werknemer maakt bovenop de uren die in diens arbeidsovereenkomst zijn vastgelegd. Bijvoorbeeld: iemand heeft een contract voor 38 uur per week, maar werkt in een week 42 uur. Dan zijn die 4 extra uren overuren.
In een cao kunnen afspraken staan over overuren; als dat niet het geval is, is het verstandig dit in het contract of in een personeels-/arbeidshandboek vast te leggen.
Opties voor overuren uitbetalen
Er zijn grofweg twee hoofdopties:
-
Tijd voor tijd (compensatie in vrije tijd)
In plaats van geld geef je de werknemer extra vrije tijd ter compensatie. Bijvoorbeeld: 8 overuren geven recht op 1 vakantiedag (afhankelijk van je afspraak). Maak goede afspraken over de opname van die uren (binnen welke termijn) om misverstanden te voorkomen. -
Overuren uitbetalen in geld
De werknemer krijgt de extra uren vergoed via de loonstrook. Hierbij moet je rekening houden met belastingen en eventuele toeslagen. Overuren worden in principe belast volgens de reguliere loonbelastingregels.
Welke optie “beter” is, hangt af van de voorkeur van de werknemer, de bedrijfssituatie en wat je als werkgever goed kunt organiseren.
Wanneer moet je overuren uitbetalen
Over het algemeen worden overuren uitbetaald op het moment dat je het loon uitkeert (bijv. maandelijks). Het hangt af van wat je met de werknemer hebt afgesproken. Sommige werkgevers kiezen ervoor om overuren wekelijks uit te betalen als dat beter past bij de bedrijfsvoering.
Toeslagen en overuren
Vaak is er recht op een overurentoeslag, bijvoorbeeld 25 % of 50 % extra bovenop het reguliere uurloon. Hoe hoog deze toeslag is, hangt af van de afspraken in de cao of in de arbeidsovereenkomst. Soms geldt de toeslag pas na een bepaald aantal overuren per week.
Registratie van overuren
Je kunt overuren alleen uitbetalen als je ze nauwkeurig vastlegt. Daarom is een goed urenregistratiesysteem essentieel — dit kan via software of een betrouwbare spreadsheet. Zorg dat werknemers kunnen aangeven wanneer ze overuren maken, zodat de administratie kloppend is.
Belastingen & netto-effect
Overuren worden niet zwaarder belast dan normale uren — ze vallen onder dezelfde belastingregels. Maar: omdat het inkomen hoger wordt, kan het zijn dat de extra uren in een hogere belastingschijf vallen, waardoor de werknemer netto minder overhoudt dan je misschien zou denken.
Daarnaast zijn er geen extra kortingen of heffingen (zoals arbeidskorting) over de overuren — het nettoresultaat kan dus verrassend zijn.
Overwerk vs meerwerk
Voor parttimers bestaat de term meerwerk: dit zijn extra uren die worden gemaakt die nog binnen de norm van een fulltime dienstverband vallen. Als de uren echter die voltijdnorm overschrijden, vallen ze onder overuren (met mogelijk toeslag). Bij meerwerk geldt vaak het reguliere uurloon, tenzij in de cao/overeenkomst iets anders is geregeld.
Overuren uitbetalen bij ontslag
Als een werknemer uit dienst gaat, moet je openstaande vergoedingen meenemen in de eindafrekening. Dat betekent dat je alle nog ‘openstaande overuren moet uitbetalen — of ze nu in vrije tijd of in geld afgesproken waren.
Goed werkgeverschap & structureel overwerk
Het is teken van goed werkgeverschap om overuren eerlijk en transparant af te handelen. Als werknemers structureel overuren maken, kan dat wijzen op een hogere werkdruk dan gezond is. Dat is niet duurzaam op de lange termijn — je zou kunnen kijken naar werkprocessen, personeelstoename of optimalisatie.
Wil je meer lezen? Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
Flexwerk onder druk: wat verandert er rondom het nulurencontract?
Valt reistijd onder werktijd?