Kunstmatige intelligentie (AI) ontwikkelt zich razendsnel en dat heeft directe gevolgen voor de arbeidsmarkt. AI biedt volop kansen, maar brengt ook risico’s met zich mee – zeker als je als organisatie niet tijdig inspeelt op de veranderingen. Wat betekent dit concreet voor jouw organisatie?
AI maakt werk slimmer – maar verandert de spelregels
AI kan bepaalde taken sneller, nauwkeuriger en goedkoper uitvoeren dan mensen. Denk aan administratieve handelingen, het analyseren van data of het opstellen van standaardteksten. In sectoren zoals de zorg, techniek en het onderwijs zien we bijvoorbeeld al dat AI wordt ingezet om werkdruk te verlagen.
Voorbeeld: In de thuiszorg gebruikt een zorgorganisatie spraakherkenning om rapportages automatisch te laten uitwerken, zodat zorgverleners minder tijd kwijt zijn aan administratie.
Maar: wat AI overneemt, verandert ook de functie-inhoud. Werknemers moeten zich aanpassen, bijleren en leren samenwerken met technologie. En dat vraagt visie van werkgevers.
Wat zijn de belangrijkste kansen van AI?
1. Hogere productiviteit
AI helpt om repetitieve en routinematige taken te automatiseren. Hierdoor kunnen medewerkers zich richten op het werk dat écht waarde toevoegt, zoals klantcontact of creatief denkwerk.
Bijvoorbeeld: Een accountant gebruikt AI-tools om boekhoudkundige controles automatisch uit te voeren. Daardoor blijft er meer tijd over voor adviesgesprekken met klanten.
2. Verminderen van personeelstekort
In sectoren met structureel tekort aan mensen – zoals de techniek of kinderopvang – kan AI processen deels overnemen. Dat maakt het werk uitvoerbaarder voor kleinere teams.
3. Meer inclusie
AI kan drempels verlagen voor mensen met een arbeidsbeperking. Denk aan spraaksoftware voor slechtzienden of vertaaltools voor anderstaligen.
En de bedreigingen?
1. Banen verdwijnen of veranderen sterk
Met name functies die sterk afhankelijk zijn van structuur en herhaling staan onder druk. Administratief medewerkers, telefonisten en bepaalde ondersteunende functies worden geraakt.
Een verzekeraar digitaliseerde het schadeproces, waardoor klanten nu via een chatbot een claim indienen. Dit kostte tientallen medewerkers hun baan.
2. Mismatch op de arbeidsmarkt
Er ontstaat een kloof tussen wat werknemers kunnen en wat werkgevers nodig hebben. Waar AI om digitale vaardigheden vraagt, zijn die niet vanzelfsprekend aanwezig. Omscholing is essentieel.
3. Verlies van autonomie en betrokkenheid
Als AI te veel beslissingen overneemt, kan het gevoel ontstaan dat medewerkers slechts uitvoerders zijn. Dat kan de motivatie ondermijnen en zorgen voor een gevoel van vervreemding.
Wat kun je doen als werkgever?
1. Investeer in skills van morgen
Geef medewerkers de kans om zich digitaal te ontwikkelen. Organiseer trainingen in AI-gebruik, datavaardigheden en ethisch handelen. Denk ook aan soft skills zoals creatief denken en probleemoplossend vermogen.
2. Zet in op mens én machine
AI is geen vervanger van mensen, maar een aanvulling. Laat mensen zich richten op werk waarin zij het verschil maken – en gebruik technologie als slimme assistent.
Een HR-afdeling laat cv’s eerst automatisch screenen met AI, maar de uiteindelijke selectie gebeurt door mensen. Zo wordt tijd bespaard én kwaliteit bewaakt.
3. Ontwikkel een AI-beleid
Formuleer duidelijke richtlijnen: wanneer mag je AI inzetten? Waar ligt de grens? Denk aan privacy, auteursrecht en transparantie richting klanten en medewerkers.
4. Werk samen aan toekomstbestendig personeelsbeleid
De uitdaging van AI is niet iets wat je alleen oplost. Werk samen met opleiders, brancheverenigingen en overheden om bij te blijven.
Wat betekent dit voor jou als werkgever?
AI verandert het speelveld – of je nu wilt of niet. Door vandaag al te investeren in de vaardigheden, ondersteuning en beleidskaders van morgen, blijf je niet alleen concurrerend, maar ook aantrekkelijk als werkgever.
Van Berkel Werkt helpt je graag bij het toekomstbestendig maken van je personeelsbeleid. Of het nu gaat om training, strategische personeelsplanning of het ontwikkelen van beleid rondom technologie: we staan naast je.
Wil je meer lezen? Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
Bore-out: uitval door verveling | Van Berkel Werkt
Subsidie praktijkleren: tot € 2.700 per leerplek in 2025 | Van Berkel Werkt
